In maart 2021 verscheen deze tekst op de nationale nieuwswebsite voor de paardenwereld ‘Horses.nl’.
Roos Dyson is een Lichte Tour dressuuramazone. Voorheen heeft ze ook jonge paarden opgeleid in de springsport. Ze heeft haar eigen bedrijf, ‘Gepaard met een lach’ genaamd en heeft zich gespecialiseerd in ‘Houding, Balans en Inwerking’. Ze geeft les aan ruiters uit alle disciplines en van alle niveaus; van angstige beginner tot en met top Grand Prix ruiter. Roos geeft clinics in Nederland, België en soms ook daarbuiten. In 2018 en 2019 was ze regelmatig in China te vinden om daar het niveau van de trainers naar een hoger plan te tillen.
Valesca Pieters, Marlon van Wissen en Nienke de Wolff zeiden het al: “Meer openstaan voor andere meningen”, “Streef naar meer samenwerking” en “De verschillende disciplines moeten een kijkje bij elkaar nemen”. Daar zou ik aan toe willen voegen: “Sta meer open voor methodes, mensen en materiaal uit andere ‘hokjes’.
Anky en Totilas
Ik vroeg me laatst af: Zou Totilas ook zo bekend zijn geworden als Anky niet eerst de dressuursport populair had gemaakt?
Eigenlijk hebben ze wel dezelfde rol gespeeld in de dressuursport; mensen – zelfs buitenstaanders – ontroeren door de samenwerking tussen ruiter en paard. Wat ze allebei gemeen hadden is de magische band met haar paard danwel zijn ruiter. Natuurlijk is dit het resultaat van uren en uren trainen. Maar dan nog is er dat betoverende wat iedereen ziet maar wat niet in woorden uit te drukken is. Desondanks vindt niemand deze combinaties ‘zweverig’.
Zweverig
Maar een beetje doorsnee dressuurruiter of -instructeur moet niks hebben van al dat ‘zweverige’ gedoe waar sommige mensen zich mee bezig houden.
Vroeger vond ik ook veel dingen zweverig. Maar doordat ik met veel verschillende soorten mensen werk, heb ik te maken met veel verschillende manieren van trainen, met veel verschillende behandelmethodes, en met veel verschillende soorten harnachement.
En als ik dan iets beter leerde kennen, dan vond ik het ineens helemaal niet zo zweverig of raar of stom meer. Dus ‘wat de boer niet kent dat lust hij niet’ dat geldt voor mij niet meer.
Het juryhokje als enige hokje
Als ik iets mocht kiezen wat ik zou kunnen veranderen, dan zou ik graag willen dat de groeperingen, oftewel ‘de hokjes’ veel meer vervagen. Dat bijvoorbeeld een topsporter of profruiter eens een bitloos hoofdstel of boomloos zadel gebruikt voor een paard wat daar baat bij heeft. Dat een dierenarts eens iemand doorstuurt naar een cranio-sacraal therapeut als aanvulling op de reguliere geneeskunde, dat centered riding een onderdeel wordt van de hippische opleiding, dat iedere manege, topuiter en jurylid zich ook eens verdiept in bijvoorbeeld natural horsemanship. En ook in het wetenschappelijk onderzoek over welzijn en leerprincipes van paarden. Nu is dat een vrij specifieke groep die zich daarmee bezig houdt, terwijl toch íedereen die met paarden omgaat daar mee te maken heeft…
Welfare leads to performance
In de paarden(top)sport is het nog heel gebruikelijk om paarden individueel en opgesloten te huisvesten, terwijl iedereen weet dat het eigenlijk kuddedieren en steppedieren zijn. Maar ‘natuurlijk paardenhouden’ is voor de geitenwollen sokken en er zijn maar heel weinig sporters die (letterlijk) eens ‘out of the box’ denken…
Maar wat nou als een verbeterd welzijn niet alleen fijner is voor de paarden, maar ook betere prestaties geeft? En misschien ook lagere maandelijkse kosten?
“Welfare leads to performance” is in de melkkoeien-industrie al lang wetenschappelijk bewezen vertelde Menke Steenbergen mij laatst. Maar daar is het makkelijk te meten: gelukkige koeien geven meer melk.
Valegro is misschien niet het wetenschappelijke bewijs, maar wel een mooi voorbeeld van een absolute kampioen die veel op de wei komt en veel buitenritten maakt.
Op de stal van Olympisch kampioen Charlotte Dujardin zijn de ‘hokjes’ topsport en recreatie en weidegang dus al wel voor een deel samen gekomen. Hebben haar gouden medaille en haar manier van omgaan met paarden misschien een verband met elkaar? In ieder geval staat het een gouden medaille niet in de weg !
Als je al het bovenstaande stom of zweverig vindt, dan hoor je precies bij die groep die ik bedoel. Als je iets niet kent of iets niet helemaal begrijpt, kan het misschien toch wel werken.
Ik begrijp ook niet hoe het kan dat ik in China een video kan versturen via whatsapp, die iemand anders dan enkele seconden later in Nederland op zijn telefoon kan bekijken. Maar in plaats van daar ‘niet in te geloven’, gebruik ik dat toch. En het is nog verrekte handig ook.
Samensmelten
Zo is dat ook met mensen of manieren die je misschien niet helemaal begrijpt. Soms blijkt het eigenlijk heel logisch als je ergens meer over te weten komt. En soms moet je je er even bij neerleggen dat je iets (nog) niet helemaal begrijpt, maar dat het wel baat heeft. Maar als je het niet probeert, dan weet je het niet. Er is zoveel kennis, er zijn zo veel manieren. Maar het is zo zonde dat die kennis alleen binnen de ‘eigen groepjes’ blijft hangen.
Kennis vermenigvuldigt zich door het te delen.
Zowel de paarden zelf als hun eigenaren en ruiters zouden profijt hebben van het meer openstaan voor elkaars ‘manier’.
Het zou mooi zijn als alle hokjes van paardensport en paardenhouderij meer met elkaar zouden samensmelen. En dat er dus een eenheid ontstaat. Net zoals Anky met haar paarden en Totilas met zijn ruiters. Wie weet ontstaat er dan in de hele paardensport ook wel iets magisch…